mieke verbijlen




photo by Adriaan Delsaerdt


antwerp, Belgium
miekeverbijlen@hotmail.com
+32472 956175
instagram







Wat wij thuis noemen, is niet zomaar de plek waar we wonen, maar een door onszelf gecomponeerde achtergrond, een van de wereld en anderen afgezonderde normaliteit om op terug te vallen, een achtergrond die ons toelaat om ‘tot onszelf te komen’, wat dat ook mag betekenen. Het is de plek waar we ons schaamteloos kunnen bezig houden met onze persoonlijke obsessies en verlangens, met onze boeken en platen, met het schikken van onze spullen, met dagdromen en slapen. Het is een plek die pas ontstaat als we er onze dingen en gedachten hebben kunnen ordenen tot iets wat van ons is of misschien zelfs op ons lijkt, een mentale ruimte waar we kunnen opgaan in de achtergrond en even niets speciaals kunnen denken of zijn dan onszelf.

In haar foto’s documenteert Mieke Verbijlen de interieurs van de huizen van vrienden als composities van objecten en lichtinvallen, niet om een beeld te geven van die interieurs zelf, maar om toegang te krijgen tot de mens die ze heeft samengesteld. Haar reeksen willen dan ook geen overzicht geven van een woning; ze willen vooral laten zien wat het voor iemand anders betekent om thuis te zijn – of vanuit het standpunt van de fotograaf: bij iemand thuis te zijn. Verbijlen maakt daarom haar eigen composities van de mentale composities die interieurs zijn, en schetst zo persoonlijke portretten van diegenen die die composities heeft gemaakt.

De bewoners van de plekken die ze fotografeert, zijn nauwelijks of onopvallend aanwezig op haar foto’s, en toch zijn zij het die centraal staan. Je zou kunnen zeggen dat haar foto’s pogingen zijn om via een zijdelingse blik iets onmogelijks te doen, namelijk de mens te fotograferen zoals die op zichzelf, buiten het blikveld van anderen, is. Waar heel wat portretfotografie de mens toont zoals die zich voordoet, willen de foto’s van Verbijlen laten zien wie iemand is wanneer hij of zij zich niet definieert in een sociale context. En waar heel veel interieurfotografen andermans manier van wonen voorstellen als een lifestyle die we ons kunnen toe-eigenen, toont Verbijlen iets dat niet toe-eigenbaar is: de gesloten en onbewaakte momenten die mensen doorbrengen op een plek die hun eigen, unieke orde is.

Een thuis is immers altijd ook een plek op een specifiek moment in een specifiek leven; het is geen tijdloos coördinaat in een abstracte ruimte, geen punt waar je zomaar naar kan terugkeren om het onveranderd aan te treffen, maar een veranderende sfeer of geestesgesteldheid. Neem er een foto en neem er tien minuten later nog een, en de plek is al veranderd. Het licht valt anders, een wolk is voor de zon geschoven, er is iets verplaatst, iemand heeft het raam opengezet en is aan een tafel gaan zitten waarop vervolgens een kat is gesprongen. Je bent zelf ergens anders gaan staan, er heeft zich een misschien nauwelijks bewuste gedachte gevormd die de dingen heeft getransformeerd, details hangen als een oneindig aantal microscopisch partikels in de lucht, die nu eens hier en dan weer daar oplichten, en die je, door ze vast te leggen met een camera, transformeert in een onvervangbaar moment.

Koen Sels